ნაწყვეტი ჯუდით ჰერმანის წიგნიდან ”ტრავმა და გამოჯანმრთელება”, 1992 წინა საუკუნის განმავლობაში, საჯარო ცნობიერებაში განსაკუთრებული ფორმის ფსიქოლოგიური ტრავმა სამჯერ ამოტივტივდა. თითოეულ ჯერზე, ამ ტრავმის გამოკვლევა პოლიტიკურ მოძრაობებთან აფილაციაში ხდებოდა. პირველი, ეს იყო ისტერია, ქალების არქეტიპული ფსიქოლოგიური აშლილობა. მასზე კვლევები ამოიზარდა მე-19 საუკუნის საფრანგეთის რესპუბლიკური, ანტიკლერიკალური პოლიტიკური მოძრაობებიდან. მეორე იყო „ჭურვის შოკი“, იგივე სამხედრო ნევროზი, რომლის კვლევა … [Read more…]
დეპრესიის “ქიმიური დისბალანსის” თეორია მტკიცებულებებით არ არის მხარდაჭერილი
ჩვენ ათწლეულის მანძილზე წალეკილი ვყავდით ინფორმაციას, რომ დეპრესიას ტვინში არსებული “ქიმიური დისბალანსი” იწვევს – კონკრეტულად, ჰორმონ სეროტონინის დეფიციტი. თუმცა როგორც ჩვენს მიერ ახლახანს ჩატარებული, კვლევების მიმოხილვა გვაჩვენებს, ეს თეორია მტკიცებულებებით არ არის მხარდაჭერილი. მართალია, სეროტონინის თეორია პირველად 1960-იან წლებში გამოჩნდა, მაგრამ მისი ფართო პოპულარიზაცია 1990-იან წლებში ფარმაცევტული ინდუსტრიის მიერ მოხდა და კავშირში იყო მის მცდელობისთან … [Read more…]
უოლ სტრიტი და ეკონომიკის ფინანსიალიზაცია – Forbes
ახალი სიტყვა გამოჩნდა ახალი ეკონომიკის ლექსიკონში: ფინანსიალიზაცია. მას განმარტავენ როგორც “ფინანსური სექტორის მასშტაბის და მომგებიანიბის ზრდას დანარჩენი ეკონომიკის ხარჯზე და მისი წესების და უკუგების რეგულირების შემცირებას”. ფინანსური სექტორის წარმატებას და მარცხს სერიოზული ეფექტი აქვს დანარჩენ ეკონომიკაზე, მისი შემოსავლები მიდის შეძლებულებთან და აღრმავებს უთანასწორობას. როგორც კი „ახალი გარიგების“(New Deal)-ის რეგულაციები თანდათანობით შესუსტდა, ფინანსური სექტორის ზრდა … [Read more…]
The Guardian: როგორ იქცა ეკონომიკა რელიგიად
მიუხედავად იმისა, რომ ინგლისს საკუთარი ეკლესია აქვს, ცოტა ჩვენგანი თუ უთმობს მას ყურადღებას. ჩვენ უფრო ძლიერი რელიგიის მიმდევრები ვართ, რომლის გარშემოც ტრიალებს ჩვენი ცხოვრება: ესაა ეკონომიკა. აბა დაფიქრდით. ეკონომიკა გვთავაზობს ყოვლისმომცველ დოქტრინას საკუთარი მორალური კოდექსით, რომელიც მის მიმდევრებს ამ სამყაროში ერთადერთ ხსნას პირდება. ეს იდეოლოგია იმდენად შთამაგონებელია, რომ მისი მორწმუნენი მზად არიან მთლიანი საზოგადოება მისი … [Read more…]
ენერგია, რომელსაც შევიწროებისგან თავის არიდებაზე ვხარჯავთ
ახალმა სტატიამ, რომელიც კაცებს ასწავლის, როგორ “დაეჩალიჩონ” ქალს, რომელსაც ყურსასმენები უკეთია – ანუ, გზა გადაუღობონ და მათი იგნორის საშუალება არ დაუტოვონ – ნამდვილად სამართლიანი აღშფოთება გამოიწვია. ამ აღშფოთებამ ასევე დღის შუქზე გამოიტანა ერთი ფენომენი: მაგალითად, ქალებს ყურსასმენები ხანდახან მხოლოდ იმიტომ უკეთიათ, რომ საჯარო სივრცეში არასასურველი კომუნიკაციის აირიდონ. საჯარო განხილვები ქალთა მიმართ ძალადობის შესახებ ძირითადად ფოკუსირდება … [Read more…]
საპარსი რეკლამების 100-წლიანი ისტორია და როგორ მოახდინეს მათ ჩვენი გაუთმოება
აბაზანაში გაჭედილს და საშხაპე გელის ქაფში თავიდან ბოლომდე ამოვლებულს – ერთხელ მაინც თუ გიფიქრიათ, რატომ ხარჯავთ ამდენ დროს გაპარსვაზე? რატომ ვიშორებთ იღლიის თმას, რატომ ვიპარსავთ ფეხებს, ან ვისუფთავებთ ბიკინის ხაზს?ამაზე პასუხი გაცემა თმის მოცილების ისტორიას შეუძლია, მის შესასწავლად კი საუკეთესო გზა მე-20 საუკუნის რეკლამების გადახედვაა. რეკლამები ხშირად ეყრდნობიან მომხმარებელთა ემოციებს საკუთარი იდეების გასაყიდად. ისინი ეხებიან … [Read more…]
ყოველდღიური სექსიზმი – ის, რასაც ქალები მუდმივად აკეთებენ, რის შესახებაც არ იცით
ასე ხდება ყოველთვის, როდესაც ქალთა საკითხებზე ვწერ ან ვსაუბრობ, საკითხებზე, როგორიცაა ჩაცმის კოდი, გაუპატიურების კულტურა ან სექსიზმი, მე ვისმენ შემდეგ კომენტარებს: ნუთუ უფრო მნიშვნელოვან საკითხებზე არ უნდა ვღელავდეთ? ნუთუ ეს ასეთი დიდი ამბავია? ზედმეტად სენსიტიური ხომ არ ხარ? დარწმუნებული ხარ, რომ საკითხს რაციონალურად უდგები? ასე. ხდება. ყოველ. ჯერზე. და მეც ყოველ ჯერზე ფრუსტრირებული ვარ. რატომ … [Read more…]
საქართველოს ეკონომიკა “ტურისტულ ხაფანგში”
ავტორი: ვლადიმერ პაპავა, რონდელის ფონდის უფროსი მკვლევარი თანამედროვე საქართველოსათვის განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება ისეთ ეკონომიკურ განვითარებას, რომელიც დაეფუძნება ინკლუზიურ ეკონომიკურ ზრდას. ბოლო პერიოდში საქართველოში დაფიქსირდა ეკონომიკური ზრდის მაღალი ტემპი. კერძოდ, 2017 წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, 2018 წლის მაისში რეალური მთლიანი შიგა პროდუქტის ზრდის ტემპმა 7,5 პროცენტი, ხოლო 2018 წლის პირველი ხუთი თვის საშუალო რეალური ზრდის ტემპმა … [Read more…]
Spiegel: გერმანიაში პროსტიტუციის ლეგალიზაციამ არ გაამართლა
როცა გერმანიამ პროსტიტუციის ლეგალიზაცია მოახდინა, პოლიტიკოსები ფიქრობდნენ რომ ამით სექს-მუშაკების სამუშაო პირობებს გააუმჯობესებდნენ და მათ დამოუკიდებლობას უზრუნველყოფდნენ. თუმცა ამან არ იმუშავა. ექსპლუატაცია და ტრეფიკინგი კვლავ მნიშვნელოვან პრობლემად დარჩა. სანანდრეი რუმინეთის ღარიბი სოფელია დაქცეული სახლებითა და ლაფიანი გზებით. სოფლის ახალგაზრდა მაცხოვრებლების 80% უმუშევარია. მათი ერთადერთი დასაყრდენი ბაღში მოყვანილი ხილ-ბოსტნეულია. ალინა მისი მშობლების სახლის წინ დგას, რომელის … [Read more…]
3 დისკურსი სექსუალობის შესახებ
(ნაწყვეტი ვენდი ჰოლვეის ნაშრომიდან “გენდერული განსხვავება და სუბიექტურობის წარმოება”, 1984) გენდერული განსხვავების უახლესი ისტორია პირველ რიგში, მინდა წარმოვადგინო გენდერული განსხვავების საკითხი და სუბიექტურობის განუყოფელობა სოციალურის სფეროსგან, ჩემივე გენდერის წინააღმდეგობების შეჯამებით. რას ნიშნავს ქალად ყოფნა ჩემს კლასსა და კულტურაში? მე გავიზარდე 1950-იან და 60-იან წლებში დასავლურ ინდუსტრიულ საზოგადოებაში, საშუალო კლასის ოჯახში, სადაც განათლება და მისგან მონიჭებული … [Read more…]
რას უშვრება მასკულინობა კაცის სექსუალურ სურვილს
როგორც ახალი კვლევა აჩვენებს, ხანდახან კაცები გრძნობენ წნეხს სექსუალური ინტერესის სიმულირება მოახდინონ.. “კაცის სექსუალურ სურვილს” ქცევის წესი რომ ჰქონდეს, ის იქნებოდა შემდეგი: 1.კაცის სექსუალური სურვილი უნდა იყოს მუდმივად ძლიერი. 2.კაცი ყოველთვის უნდა იყოს სექსის ხასიათზე. 3.კაცი უნდა იყოს ყველა სექსუალური აქტივობის ინიციატორი. 4.კაცმა არასდროს უნდა გაუშვას ხელიდან სექსის შესაძლებლობა, არასდროს თქვას უარი. მაგრამ რამდენად შეესაბამება … [Read more…]
სექსი აღარ ყიდის, აქტივიზმი ყიდის – და დიდმა ბრენდებმა ეს კარგად იციან
Starbucks-ის მიერ ლტოლვილების მხარდაჭერიდან დაწყებული kenco-ს კრიმინალური ბანდების საწინააღმდეგო კამპანიით დასრულებული, დიდი ბიზნესი კანიდან ძვრება, რომ რაიმე კარგი გააკეთოს – და ამის შესახებ შეგვატყობინოს. სამი დღის წინ Lyft-ის შესახებ არც კი მსმენოდა; მანამ, სანამ ორშაბათს დილით ჩემი კოლეგა არ შემომეგება კითხვით, წავშალე თუ არა უკვე Uber-ის ტაქსის აპლიკაცია და გადმოვწერე თუ არა Lyft. შაბათს ჰეშთეგი … [Read more…]
როგორ იქცა ‘’ქალთა გაძლიერება’’ ყიდვად პროდუქტად
სამსახურში, სადაც ქალთა ინტერნეტ-გვერდის ედიტორად ვმუშაობ, ყოველდღიურად ვიღებ მეილებს, რომლებიც რაღაც პროდუქტებს თუ აქტივობებს ‘’გამაძლიერებლად’’(empowering) მასაღებენ. ჩემი უახლესი შემოთავაზებები მოიცავს: pure barre-ის ვარჯიშს, განქორწინებას, მაილი საირუსს, ყურადღების დეფიციტის ჰიპერაქტიურობის სინდრომს, ძველ-ეგვიპტური სექს-რიტუალებს, ელასტიკებს, ნუდების გაგზავნას, ნუდების მიღებას, ნუდების გაგზავნაზე ან მიღებაზე უარის თქმას, კომედიური სტენდაფის გაკეთებას, სრული დაფარვის ქვედა საცვალს. იმ საგნების ჩამონათვალი, რომლებმაც ითვლება … [Read more…]
მამების ჩართულობა ანუ როგორ მივიღოთ ათჯერ მეტი აღიარება ათჯერ ნაკლები სამუშაოსთვის
2014 წელს გამოქვეყნებული კვლევა კაცები და გენდერული ურთიერთობები საქართველოში რომელიც სოციალური კვლევისა და ანალიზის ინსტიტუტის მიერ, გაეროს მოსახლეობის ფონდის საქართველოს ოფისის (UNFPA) მხარდაჭერით განხორიელდა, პირველ ‘მხიარული, ჩართული მამიკოების’ კამპანიის დასაწყისი იყო. ‘მამა, წიგნი წამიკითხე’ პირველი კამპანია იყო სადაც პოპულარული და წარმატებული მამიკოები ჩაერთვნენ მხიარული პოსტერებით ხელში: ‘ მამა, წიგნი წაუკითხე’, ‘მამა, ბურთი ეთამაშე’, ‘მამა, ჟირაფი … [Read more…]
არა, ფემინიზმი არ არის ‘’არჩევანის უფლება’’
ფემინიზმი კვლავ მოდაშია. მასთან ასოცირების ტენდენციის გამძაფრებასთან ერთად, საჯარო ფიგურებმა, კორპორაციებმა და მეინსტრიმული მედიის დიდი ნაწილმა საზოგადოების ცნობიერებაში ფემინიზმის აზრს-გამოცლილი ვერსიის დამკვიდრებას შეუწყო ხელი. ეს ფემინიზმი არასდროს ახსენებს ქალთა განთავისუფლებას, არამედ გვირჩევს ვიზეიმოთ ‘’არჩევანი’’. გადახედეთ ნებისმიერ ონლაინ სტატიას ფემინიზმის შესახებ და დაინახავთ, რომ კომენტარების ველი თვალსა და ხელს შუა გადაიქცევა ხოლმე ‘’არჩევანზე’’ სადებატო სივრცედ. არ … [Read more…]
მოდური “არაპოლიტკორექტულობა” ანუ სექსიზმის განათლებული სახე
ხალხი ამბობს დასაწყისი ყველაზე რთულიაო და ამიტომაც მას მთლიანად გამოვტოვებ [იგულისხმეთ, რომ რაღაცის დაწერას ვაპირებდი და არ დავწერე] და მსჯელობას პირდაპირ საკითხის გულიდან დავიწყებ. აქვე წინასწარ აღვნიშნავ, რომ ამ კომენტარის დაწერა ორმა საჯარო პოსტმა გადამაწყვეტინა: პირველი – პოპულარული თამაშის – “რა? სად? როდის?”-ის ფემინისტური კრიტიკა [სამწუხაროდ ავტორის სახელი და გვარი არ ვიცი], ხოლო მეორე – შოთა … [Read more…]
ძილისწინა პროკრასტინაციით შურისძიება
გვიანია და გადაღლილი ხარ. სამსახურის მერე ჭამისთვის და ბანაობისთვის ძლივს გქონდა დრო. შესაძლოა, სერიალის რამდენიმე ეპიზოდს უყურე, წიგნის ერთი თავი წაიკითხე ან გაჭირვებით გაართვი თავი კანის მოვლის რუტინას. ეხლა საწოლში ხარ და იცი რომ უნდა დაიძინო, მაგრამ სქროლვას აგრძელებ – მას შემდეგაც, როცა ეს უკვე სასიამოვნოა აღარაა. თვალები გეხუჭება, ხვალ დილის 5-ზე უნდა ადგე სამსახურისთვის, … [Read more…]
სისხლი იქნება: ქალები მენოპაუზის ზღვარზე
მენოპაუზა მენსტრუაციის დასასრულია, მაგრამ მისკენ მიმავალ გზაზე ბევრი ქალი განიცდის ისეთ სისხლდენებს, რომელიც მათ ცხოვრებასა და კარიერაზე მნიშვნელოვნად აისახება. როცა ემა პიკეტი გრძელვადიან მოგზაურობას გეგმავს, კალენდარს ყურადღებით ამოწმებს. ხშირად, როცა სახლიდან გადის, თან აუცილებელი გამოსაცვლელი ტანსაცმელი მიაქვს, და როცა სამსახურში ლექციას კითხულობს, უნდა დარწმუნდეს რომ ეს ნახევარ საათზე მეტს არ გაგრძელდება. ამის მიუხედავად, მას იშვიათად … [Read more…]
ემოციური შრომა: როგორ აისახება ”ღიმილით მომსახურება’’ დასაქმებულ ქალებზე
როცა დასაქმებულთა ემოციები არ ემთხვევა იმას, რასაც მათი გენდერისგან მოელიან, მათ ამ ყველაფრის უარყოფით შედეგებთან გამკლავება უწევთ. სამუშაო ადგილზე გენდერული უთანასწორობის შესახებ დისკუსიები ხშირად ფოკუსირდება ქალებს და კაცებს შორის არსებული დისბალანსის თვალსაჩინო გამოვლინებებზე: სახელფასო უთანასწორობა, დედობის საკითხები და ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულების ნაკლებობა ა.შ. რა თქმაუნდა, ყველა ეს მნიშვნელოვანი საკითხებია, რომლის მოგვარებაც ქალებს საკმაოდ დაეხმარებოდათ. თუმცა, … [Read more…]
რატომ არის სექსუალობა შრომა
ავტორი: სილვია ფედერიჩი მთარგმნელი: ანა კამლაძე სექსუალობა არის ხსნა, რომელიც სამუშაო პროცესის დისციპლინარულობისგან გვეძლევა. ეს რუტინაზე აუცილებელი დამატება, სამუშო კვირის ერთგვარი მოწესრიგებაა. ესაა უფლება ,,გავგიჟდეთ’’, ,,მოვეშვათ’’ იმისათვის, რომ ორშაბათობით საკუთარ სამსახურებს უფრო განტვირთულნი დავუბრუნდეთ. ,,შაბათი დღე’’ არის ,,სპონტანურობის’’ შემოჭრა, ირაციონალურობა ჩვენი ცხოვრების კაპიტალისტური დისციპლინის რაციონალობაში. იგი განსაზღვრული უნდა იყოს როგორც კომპენსაცია მუშაობისათვის და იდეოლოგიურად ასაღებენ, … [Read more…]